Bir Milletin Onur Mücadelesi: Kutü’l-Amâre

Bugün Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’nda kazandığı, ancak yıllarca gölgede bırakılmış büyük bir zaferi hatırlıyoruz: Kutü’l-Amâre.

Kutü’l-Amâre Zaferi Nedir?

Kutü’l-Amâre, Osmanlı ordusunun, İngiliz kuvvetlerini 147 gün boyunca kuşatma altında tutarak teslim aldığı büyük bir zaferdir. Irak Cephesi’nde gerçekleşen bu muharebe, sadece askeri değil, psikolojik olarak da hem Osmanlı’yı moral olarak yükseltti, hem de İngilizlerin itibarını sarstı. Bu zafer, Çanakkale’den sonra gelen en büyük Osmanlı başarısıdır.

Süreç Nasıl Başladı?

İngiltere, Irak’taki petrolü kontrol altına alıp Bağdat’ı işgal etmek istiyordu. 1915 sonlarında General Charles Townshend komutasındaki İngiliz birlikleri, Bağdat’a ilerlemek üzere harekete geçti.
Ancak Selman-ı Pak Muharebesi’nde Osmanlı 6. Ordusu’nun direnişiyle durduruldular ve geri çekilmek zorunda kaldılar. İngilizler, Kut kasabasına sığındı.

7 Aralık 1915’te, Osmanlı birlikleri Kut’u kuşattı. Komuta ise Irak ve Havalisi Komutanı Albay Sakallı Nurettin Bey’deydi.

147 Günlük Direniş

Aylar süren kuşatma boyunca İngiliz askerleri açlık, salgın ve umutsuzlukla mücadele etti. Osmanlı, İngiliz yardım birliklerini püskürttü. Hava yoluyla yapılan ikmal denemeleri de başarısız oldu. Her geçen gün durum daha da kötüleşti.

Teslimiyet

Ve tarih 29 Nisan 1916’yı gösterdiğinde, General Townshend tam 5 general, 481 subay ve 13.300 askerle birlikte Osmanlı’ya teslim oldu. İngilizler için bu, “Britanya tarihinin en aşağılayıcı teslimi” olarak anılacaktı.

Osmanlı tarafında ise komutan Halil Paşa, bu büyük başarıdan sonra “Kut” soyadını aldı. Bu zafer, onun da tarih sahnesinde öne çıkmasını sağladı.

Zaferin Ardından

Zafer, Osmanlı’ya geçici de olsa moral üstünlük sağladı. İngilizlerin Bağdat’ı ele geçirme planı gecikti. Ancak İngilizler, yaklaşık 10 ay sonra takviye kuvvetlerle yeniden saldırıya geçerek 1917’de hem Kut’u hem Bağdat’ı işgal etti.

Tarihin Sessiz Kahramanlığı

Kutü’l-Amâre Zaferi, Osmanlı’nın çöküş döneminde parlayan son yıldızlardan biridir. Ne yazık ki yıllarca hatırlanmadı, unutturuldu. Ama biz unutmuyoruz.

Çünkü bu zafer, bir milletin “ben hâlâ buradayım” dediği andır.